دکتر رضا آمری نيا :امروزه در مقالات مختلف مى خوانيد كه مصرف سبزيجات و ميوه ها سبب كاهش بيمارى هاى قلبى، فشار خون بالا، چاقى، ديابت و سرطان مى شود اما كمتر در مورد نحوه اثر اين مواد غذايى و اينكه به چه طريق سبب كاهش اين همه بيمارى مى شوند اطلاعاتى دريافت مى كنيد. ما در اين مقاله سعى خواهيم كرد درخصوص مكانيسم اثر اين گروه از مواد غذايى كه اصطلاحاً غذاهاى پرفيبر خوانده مى شوند مطالبى را حضورتان ارائه دهيم.سبزيجات و ميوه ها با توجه به تركيب پرفيبرى كه دارند، ساير مواد غذايى خورده شده را احاطه كرده و با كم كردن اثر آنزيم هاى گوارشى از جذب سريع مواد غذايى جلوگيرى مى كنند. در بدن انسان پديده اى به نام توفان انسولين وجود دارد. در اين حالت مصرف بيش از حد مواد قندى سبب افزايش ناگهانى هورمون انسولين كه وظيفه پائين آوردن قند خون را دارد، شده و در حقيقت قند مصرف شده بلافاصله سوخته شده و سريعاً سطح خونى قند پائين مى آيد. بالا بودن سطح انسولين خون در دراز مدت سبب حالتى به نام مقاومت به انسولين مى شود و اين همان چيزى است كه در بيماران ديابتى چاق وجود دارد. اين وضعيت در صورت مصرف مواد غذايى پرفيبر همراه با قند ديده نمى شود چرا كه سبزيجات و ميوه ها اولاً با احاطه مواد غذايى جلوى اثر آنزيم هاى گوارش را گرفته و قند موجود در مواد غذايى به آهستگى هضم و جذب مى شود و ثانياً با توجه به اينكه قند ميوه ها از نوع مركب است نسبت به قند هاى ساده ديرتر هضم و جذب شده و در نهايت جلوى احساس زود هنگام سيرى گرفته مى شود.سبزيجات و ميوه ها حاوى ويتامين هاى A و C هستند. سبزيجات برگى و ساير انواع سبزيجات مثل گوجه فرنگى، فلفل دلمه اى و ميوه هاى گروه مركبات و توت حاوى ويتامين C هستند و همچنين گروه ديگرى از سبزيجات و ميوه ها چون اسفناج، هويج، گوجه فرنگى، طالبى، زرد آلو، شليل و هلو منابع سرشار از ويتامين A هستند. تحقيقات اخير ارتباط اثرات ضد سرطانى اين دو ويتامين را قوياً ثابت كرده است.توصيه مى شود كه سبزيجات به صورت خام مصرف شود چرا كه حرارت باعث مى شود بسيارى از مواد مغذى اين گروه از مواد غذايى مثل ويتامين ها از بين برود. بسيارى از ويتامين ها در صورت حرارت دادن تجزيه شده و خواص اصلى خود را از دست مى دهند. سعى كنيد قبل از مصرف سبزى ها و ميوه ها حتماً آنها را شسته و با محلول هاى مخصوص، ضد عفونى كنيد چرا كه ممكن است سبزيجات و ميوه هاى نشسته منشاء بيمارى هاى مختلف انگلى و ميكروبى باشند. اگر محلول هاى ضد عفونى در دسترس نبود مى توانيد براى شست وشوى اين گروه از مواد غذايى از محلول آب نمك (به نسبت ۳ قاشق مربا خورى نمك در يك ليوان آب) به مدت ۲۰ دقيقه استفاده كنيد.با توجه به اينكه بسيارى از ميوه ها در پوستشان داراى تركيبات مفيدى براى بدن هستند سعى كنيد حتى المقدور ميوه ها را با پوست بخوريد. به عنوان مثال ماده اى به نام پكتين در پوست سيب وجود دارد كه خاصيت ضد سرطانى دارد. در اينجا بهتر است يادآور شوم كه در پوست برخى از ميوه ها و گروهى از سبزيجات نارس، مواد حساسيت زايى مثل ساليسلات ها وجود دارد كه در درازمدت ممكن است سبب بيمارى هاى مختلفى ازجمله افسردگى شود. اين مواد به طور طبيعى در پوست سيب نارس يا گوجه فرنگى نارس و برخى دانه ها و به طور مصنوعى در داروى آسپرين وجود دارد و توصيه مى شود اين قبيل از ميوه ها و سبزيجات را كه نام برده شد يا به صورت نارس مصرف نكرد يا اينكه پوست اين گروه را ضخيم تر برداشته و مصرف كرد.براى پختن سبزيجات از آب كمترى مصرف كنيد چرا كه ممكن است مواد مغذى آنها رقيق شده و در حين روند پخت و پز از دست برود. نگهدارى سبزيجات به صورت خشك شده و يا فريز كردن آن نيز ممكن است باعث كاهش خواص مفيد آنها شود و بالاخره اينكه سبزيجات و ميوه ها با توجه به فيبرى كه دارند در آب به صورت نامحلول و چسبناك درمى آيد، گوارش غذا را آهسته تر مى كند و به شكم احساس پرى بيشترى داده و در نهايت سرعت رد شدن غذا از روده ها را افزايش مى دهد و به همين علت در جلوگيرى از يبوست بسيار موثر است. لازم به ذكر است طبق آخرين تحقيقات به عمل آمده سبزيجات با رقابت در جذب استروژن، باعث جلوگيرى از سرطان سينه در خانم ها مى شود. پس سبزى و ميوه بخوريم تا سلامت خود را تضمين كنيم.
|