دکتر رضا آمری نيا: شايد شما هم از زمره افراد چاقى باشيد كه بارها رژيم هاى مختلف درمانى را امتحان كرده ولى در حين دوره رژيم لاغرى از ادامه آن صرف نظر كرده ايد. بسيارى هم پس از كاهش وزن و با گذشت مدت زمانى كوتاه دوباره شروع به پرخورى كرده و به وزن قبلى و يا حتى به بيشتر از آن مى رسند اين مسأله باعث سرخوردگى شده و معمولاً تمايل به ادامه رعايت رژيم غذايى يا شروع مجدد آن از بين مى رود. در مطلب زير به بررسى علل شكست در رژيم هاى غذايى مختلف پرداخته مى شود. انگيزه رسيدن به وضعيت سلامت جسمى و تناسب اندام: اولين و مهم ترين انگيزه لازم براى رعايت يك رژيم غذايى علمى و خوب اين است كه شما هدف خود را از كاهش وزن دقيقاً مشخص كرده و هميشه در طول دوره رژيم غذايى به آن فكر كنيد. چاقى منشأ بسيارى از بيمارى هاست. امروزه در هر مجله و كتاب و يا سايت اينترنتى كه مطالعه مى كنيد به طور حتم در خصوص مضرات چاقى مطالب بسيارى را مشاهده مى كنيد. اگر ما مى خواهيم از رژيم غذايى مناسب براى كاهش وزن استفاده كنيم بايستى بدانيم كه از منشأ بسيارى از بيمارى ها پيشگيرى مى كنيم.در نظر گرفتن اين موارد انگيزه كافى براى رعايت رژيم غذايى جهت رسيدن به يك وزن مناسب همراه با تناسب اندام را مى تواند در شخص ايجاد كند. تعجيل در كم كردن وزن: بسيارى از بيماران چاق كه براى كاهش وزن مراجعه مى كنند اولين خواسته شان اين است كه سريعاً وزن كم كنند. تبليغات وسيعى هم در اين زمينه صورت گرفته و اين باعث شده تا بيماران از مسير اصلى خود منحرف شوند اما بايد گفت صرفاً «نخوردن» باعث تحقق آمال و آرزوها نخواهد بود بلكه فرد بايد خود را تغيير دهد يعنى عادات غلط غذايى و فعاليت هاى تغذيه اى خود را عوض كنيد و اين ترك عادت مستلزم گذر زمان مناسبى است مطمئن باشيد اگر در رفتارهاى تغذيه اى خود تغيير ندهيم نمى توانيد وزن خود را كم كرده و معده يك بافت عضلانى است و مثل همه عضلات ديگر بدن در صورت كار زياد بزرگتر مى شود. بايد سعى كنيد با رعايت رژيم غذايى مناسب و تغيير در رفتارهاى غلط تغذيه اى براى يك دوره زمانى كاملاً مشخص كار كمترى از معده خود بكشيد و حجم معده خود را كوچك نماييد. نقطه آرمانى شما جايى است كه روزى برسد نه اينكه غذايى را «نخواهيد» بخوريد بلكه اصلاً «نتوانيد» آن را مصرف كنيد بنابراين تعجيل در كم كردن وزن نه تنها راه موفقى نخواهد بود بلكه عوارض بسيارى از جمله سرگيجه، سردرد، عصبانيت و موارد ديگر را به دنبال خواهد داشت. رعايت رژيم هاى غذايى غير استاندارد امروزه كتب مختلفى در زمينه رژيم نوشته شده است در اين كتب روش هاى آب درمانى، رژيم هاى گياه خوارى، رژيم هاى ميوه خوارى، رژيم بستنى و هزاران مورد ديگر توصيه شده است. علم تغذيه رژيم هاى تك خوارى را نفى مى كند و پيشنهادش اين است كه رژيم غذايى مفيد و مؤثر رژيمى است كه از هر پنج گروه مواد غذايى تشكيل شده باشد يعنى در تركيبات آن پروتئين، كربو هيدرات (قند و شيرينى)، چربى، ويتامين ها و املاح به طور مشخص و دقيق لحاظ شده باشد. گروه هاى غذايى مختلف حاوى مواد موردنياز براى بدن است كه مكمل هم هستند همه چيز در يك نوع ماده غذايى وجود ندارد بنابراين عدم رعايت رژيم صحيح غذايى سبب كمبودهاى جبران ناپذيرى مى شود كه ممكن است عوارض مهلكى را به دنبال داشته باشد. افرادى كه از رژيم هاى گياه خوارى استفاده مى كنند بايد بدانند كه آهن موجود در گياهانى مثل اسفناج از نوع غير قابل جذب براى بدن است و درصد كمى از آن جذب مى شود. آهن قابل جذب براى بدن آهنى است كه منشأ پروتئينى داشته باشد (گوشت قرمز). بنابراين كمبودهاى ناشى از رژيم هاى گياه خوارى مثل كمبود آهن عوارض خطرناكى چون كم خونى، ريزش مو و موارد ديگرى را كه مربوط به آهن بدن است به دنبال خواهد داشت كه همين مسأله خود باعث ترس از رژيم به خاطر عوارض بد آن و بالاخره شكست در برنامه هاى مذكور مى گردد. عدم پشتكار در رعايت رژيم غذايى بسيارى از افراد چاق هستند كه براى كاهش وزن به متخصص تغذيه مراجعه و رژيم غذايى دريافت مى كنند اين گروه در ابتدا انتظار دارند كه رژيم ارائه شده معجزه اى ايجاد كرده و بتواند به راحتى وزن آنها را كم كند ولى اين افراد يك يا دو سال بعد و با وزن بيشتر از وزن اوليه مراجعه و اظهار مى كنند مى خواهند دوباره شروع كنند. آنها كسانى هستند كه يك يا چند سال يك وعده غذايى را با خيال راحت نخورده اند چرا كه دائماً اين احساس را داشته اند كه در رژيم هستند و يا اينكه غذاى كمترى خورده اند. ولى از تنقلات نتوانسته اند چشم بپوشانند در صورتى كه با رعايت رژيم غذايى مناسب مى توانستند در عرض چند ماه به وزن ايده آل خود رسيده و بعد از آن با خيالى راحت تر غذا خورده و فقط در فكر ثابت نگه داشتن وزنشان باشند. توصيه مى شود سعى كنيد تمام عمر خود را در رژيم گرفتن صرف نكرده و خود را دائماً عذاب ندهيد يك بار با جديت و پشتكار فراوان شروع كرده، ادامه داده و به قول معروف تمامش كنيد. آيا رژيم غذايى تنها راه حل است؟ طى تحقيقات به عمل آمده اگر روزانه ۱۱۰۰ كيلوكالرى از ميزان غذايى كه مى خوريد كم كنيد در عرض يك هفته يك كيلوگرم از وزن بدن شما كاسته خواهد شد. در تحقيق ديگرى همين مقدار كالرى كاسته شده است با اين تفاوت كه ۶۰۰ كيلوكالرى از مواد غذايى روزانه كم شده و ۵۰۰ كيلوكالرى فعاليت بدنى جهت به اصطلاح سوزاندن مواد غذايى و در حقيقت دفع انرژى مصرفى تجويز شده است ولى جالب است كه در حالت دوم بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده شده است حال اگر ۷۰ كيلوگرم هستيد حدود ۲۵۰۰ كيلوكالرى نياز روزانه شما به مواد غذايى است در حالت اول شما بايستى غذايتان را تقريباً نصف كنيد چرا كه بايستى ۱۱۰۰ كيلوكالرى روزانه كمتر بخوريد و بتوانيد هفته اى يك كيلوگرم وزن كم كنيد ولى در حالت دوم شما فقط يك چهارم غذاى خود را كم مى كنيد و با افزودن فعاليت بدنى بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده مى كنيد در حقيقت در حالت دوم شما گرسنگى كمترى احساس خواهيد كرد چرا كه غذاى بيشترى را مصرف مى كنيد بنابراين توصيه مى شود رژيم غذايى را تنها راه حل براى كاهش وزن در نظر نگرفته و وزن خود را توأم با رژيم غذايى و فعاليت بدنى كم كنيد. تكيه بر داروهاى لاغرى اگر به دنبال ميانبرهايى براى كم كردن وزن خود مى گرديد بدانيد كه داروهاى لاغرى ميانبر صحيحى براى شما نيستند. استفاده از اين گروه از داروها صرفاً در موارد خاصى كاربرد دارد كه بايستى با تجويز پزشك و تحت نظر آن صورت گيرد. داروهاى مورد تأييد كتب مرجع تغذيه انگشت شمار بوده كه لازم است اطلاعاتى از آنها داشته باشيد. گروهى از آنها باعث كاهش اشتها مى شوند (مثل سيبوترامين) كه با توجه به اينكه روى آزاد شدن هورمونهاى خاصى مثل سروتونين و كاته كولامين ها اثر مى كند عواض خطرناكى از جمله افزايش فشار خون، افزايش ضربان قلب، اضطراب، تعريق و عصبانيت است گروه ديگر روى جذب مواد غذايى چرب تأثير كرده (مثل اورلى استات) كه فقط ۳۰ درصد از چربى هاى خورده شده را دفع مى كند و اين در حالى است كه روى جذب ساير مواد غذايى مثل شكلات و شيرينى هيچ تأثيرى ندارند بنابراين تصور نكنيد كه با مصرف اين داروها شما هر اندازه كه دلتان بخواهد مى توانيد از مواد غذايى گوناگون استفاده كنيد بدانيد كه اين داروها از صد گرم چربى مصرف شده تا حدود سى گرم را دفع مى كند و البته عوارضى چون اسهال چرب، كاهش ويتامين هاى محلول در چربى مثل A، D، E، K را شاهد خواهيد بود. تكيه بر ليپوساكشن و جراحى هاى مختلف براى چاقى ليپوساكشن و جراحى هاى شكم تحت عنوان ابدومينو پلاستى امروزه در گروه درمان هاى چاقى مطرح نبوده و صرفاً به عنوان يك عمل جراحى زيبايى محسوب مى شوند اگر شما تصور مى كنيد كه با انجام اين روشها چاقى خود را مى توانيد درمان كنيد سخت در اشتباه هستيد چرا كه همان گونه كه قبلاً هم يادآورى شد عدم تغيير در شيوه زندگى باعث خواهد شد جاى خالى چربى هاى برداشته شده سريعاً پر شود. از طرف ديگر عوارض بسيار خطرناك آن كه ممكن است شما را حتى تا سر حد مرگ هم پيش ببرد قابل تأمل است. انگيزه لازم براى رژيم گرفتن را براى خود مشخص كرده و دائماً به فكر آن باشيد رژيم غذايى مناسب دريافت كنيد، از ورزش غافل نشويد در كارتان جديت و پشتكار به خرج دهيد. عادات غذايى بد خود را شناسايى كرده و آنها را تغيير دهيد. هيچ دارويى نيست كه بتوانيد با آن يك شبه ره صد ساله بپيماييد. لينک روزنامه: http://www.iran-newspaper.com/1384/840922/html/women.htm
|