|
دکتر رضا آمری نيا: نقش آب در ورزش:
در مورد اهميت آب همين بس كه بدن ما حدود۷۷ _ ۵۵ درصد از آب تشكيل شده است و البته حدود ۸۵ درصد خون از آب است. دماى بدن را كنترل مى كند، حركت كليه مفاصل مديون آب بوده و جلوى خشكى پوست را مى گيرد و در حقيقت مى توان گفت بعد از اكسيژن مهمترين عنصر مورد نياز بدن، آب است. حال مصرف آب در حين ورزش چگونه بايد باشد؟ ما بايستى بدانيم كه يك فرد معمولى در طول روز و بدون فعاليت بدنى حدود ۲ _ ۵/۱ ليتر آب از دست مى دهد و اين بدان معنى است كه ما براى جبران اين آب از دست رفته حدود ۸ _ ۶ ليوان آب يا مايعات ديگرى كه بتواند آب از دست رفته را جبران كند بايستى از اين ماده حياتى استفاده كنيم. حال اگر همين فرد بخواهد يك فعاليت بدنى را تحت عنوان ورزش انجام دهد ميزان از دست دادن آب به حدود دو تا سه برابر افزايش مى يابد. به عبارت ديگر در يك ساعت ورزش شديد حدود ۳ ليتر آب از دست مى رود در صورتى كه اين مايعات از دست رفته جايگزين نشود ممكن است عوارض شديدى به دنبال داشته باشد. مسئله بسيار مهمى كه افراد ورزشكار بايستى به آن توجه كنند اين است كه نبايد در مصرف آب به پديده تشنگى اعتماد كنند بدين معنى كه تشنگى مكانيسمى است كه همانند يك كارمند بى انضباط دير مى آيد و زود مى رود يعنى زمانى كه بدن ما كلى آب از دست داده تازه تشنگى عارض مى شود و با مصرف كمى آب و قبل از اينكه نياز بدن مان جبران شده باشد تشنگى از بين مى رود. به عنوان يك ورزشكار لازم است به طور آگاهانه بيش از آنچه دوست داريد آب بنوشيد به ويژه در زمانى كه در گرما ورزش مى كنيد.
سئوال مهم اين است كه ما در هنگام ورزش چقدر نياز به مصرف آب داريم. در جواب بايستى عرض كنم كه هميشه قبل از شروع يك فعاليت ورزشى حتماً بين ۳-۲ ليوان آب بنوشيد، در حين ورزش سعى كنيد به ازاى هر ۱۵ دقيقه ورزش حداقل يك ليوان آب مصرف كنيد.
بسيارى از افراد چاق وقتى به باشگاه هاى ورزشى مراجعه مى كنند قبل و بعد از ورزش خود را توزين مى نمايند و با مشاهده اين كه بعد از حدود ۲-۱ ساعت ورزش حدود يك كيلوگرم لاغر شده اند بسيار خوشنود مى شوند. اين اشتباه را نكنيد هيچ وقت با يك ساعت ورزش كردن شما يك كيلوگرم چربى از دست نمى دهيد بلكه تنها چيزى كه از دست رفته آب است و توصيه مى شود همه آنچه كه بعد از ورزش كم كرده ايد آب بنوشيد.
• مكمل هاى غذايى در ورزش
بسيارى از ورزشكاران بالاخص آنهايى كه در رشته هاى بدنسازى فعاليت مى كنند علاقه مند به مصرف مكمل هاى غذايى هستند. مكمل هاى غذايى چند نوع است: گروهى مربوط به پيش سازهاى پروتئينى كه همان اسيدآمينه ها را شامل مى شوند، بوده و تحت عنوان پودرهاى كراتين هستند. گروه ديگر مكمل هاى هورمونى هستند كه به وفور مورد مصرف قرار مى گيرند البته موارد ديگرى نيز هستند كه در تركيباتشان ويتامين ها و املاح مختلف وجود دارد. در علم تغذيه مكمل هاى غذايى در يك فرد سالم چه ورزشكار و چه غيرورزشكار جايگاهى ندارد مگر در چند مورد كه استثنائاً مصرف اين مكمل ها لازم است. در مورد مكمل هاى پروتئينى و پيش سازهاى آنها بايستى عرض كنم پروتئينى كه شما در حالت عادى مصرف مى كنيد در بدن هضم شده و تبديل به اسيدآمينه هاى ضرورى و غيرضرورى مى گردد. بدن شما در حالت طبيعى اسيدآمينه هاى مورد نياز را برداشته و باقى مانده آن توسط ارگان هاى مختلف بدن از جمله كبد تبديل به يكسرى از مواد سمى تحت عنوان كرايتنين، اسيد اوريك و... مى شوند و توسط كليه ها دفع مى گردند. حال با مصرف اين مواد مكمل با توجه به اينكه ميزان ورزش انجام گرفته و ميزان نياز به اين اسيدآمينه ها مونيتورينگ نمى شود در حقيقت بار كارى اضافى به ارگان هاى مختلف بدن از جمله دستگاه گوارش، كبد و كليه ها افزايش مى يابد كه در درازمدت ممكن است سبب بروز عوارضى ناشى از افزايش متابوليت هاى سمى آنها شود. گروه ديگر كه تحت عنوان مكمل هاى هورمونى است شامل گروه هاى مختلف هورمون ها از جمله هورمون رشد (سوما توتروپين) هستند ولى بايستى توجه داشت با توجه به بسته شدن صفحات رشد بعد از بلوغ، مصرف بيش از حد اين هورمون باعث افزايش پهناى استخوان ها از جمله صورت، دست و لگن شده كه اشكال ناخوشايندى را به ورزشكاران مى دهد.
لينک روزنامه: http://www.sharghnewspaper.com/840927/html/sport2.htm
|
