دکتر رضا آمری نيا: پوكى استخوان به علت كاهش ميزان كلسيم در استخوان ايجاد مى شود كه اغلب در خانم ها بعد از دوران يائسگى و در آقايان بعد از سن ۷۰ سالگى ديده مى شود. علائم اين بيمارى شامل دردپشت، كاهش قد و افزايش احتمال شكستگى هاى استخوان است. ارث، رژيم غذايى و ورزش از عوامل مهمى هستند كه به طور مستقيم با اين بيمارى در ارتباط اند. بعد از ۳۰ سالگى كلسيم همانند سال هاى قبل زندگى به توده استخوانى اضافه نشده و در استخوان سازى به خوبى قبل عمل نمى كند و به همين علت در اين دوران مصرف مواد غذايى حاوى كلسيم براى حفظ توده استخوانى و جلوگيرى از كاهش توده استخوان ضرورى است. خانم ها بعد از سنين يائسگى براى پيشگيرى از كاهش توده هاى استخوانى شان بايستى از غذاهاى حاوى استروژن بالا مثل لوبياى سويا (يا آجيل سويا) مصرف كنند. ورزش هاى ساده مثل پياده روى، بدنسازى و يوگا در حفظ توده هاى استخوانى بسيار مفيد است.
مصرف مواد پرپروتئين ممكن است سبب خروج كلسيم از استخوان هاى بدن شود. نمك، قهوه (۲ يا ۳ استكان در روز)، نوشابه هاى گازدار، سيگار و ورزش هاى شديد نيز سبب خروج كلسيم از استخوان مى شود بنابراين توصيه مى شود از مصرف مواد غذايى مذكور در صورت ابتلاى به اين بيمارى پرهيز شود. از طرف ديگر مصرف مواد حاوى منيزيم، ويتامين D، برون (كه در ميوه ها و آجيل موجود است)، منگنز و روى (زينك) در استخوان سازى توسط كلسيم نقش مهمى را ايفا مى كنند. تحقيقات نشان داده است كه مصرف سويا به علت وجود ماده اى به نام ايزوفلاونوئيد باعث افزايش تراكم استخوانى مى شود. توجه داشته باشيد كه مصرف بيش از هزار و پانصد ميلى گرم كلسيم در روز (مجموع دريافتى از طريق مواد غذايى يا اشكال دارويى) توصيه نمى شود چرا كه با توجه به نقش عوامل ژنتيك در بروز اين بيمارى مصرف مقادير زياد جبران كمبودهاى مذكور را نمى كند و ممكن است باعث عوارض ناشى از ازدياد مصرف آن شود.
•مواد مغذى براى پوكى استخوان
- كلسيم: قابل جذب ترين فرم آن به صورت تركيبات سيتراته، لاكتاته وآسپارات است.
- منيزيم: كمبود اين ماده معدنى اغلب در بيماران مبتلا به پوكى استخوان ديده مى شود و مصرف آن باعث افزايش تراكم استخوانى مى گردد.
- ويتامينD : همراه با كلسيم بايستى مصرف شود تا حداكثر تاثيرگذارى آن انجام شود.
- برون: در ميوه ها و آجيل ها يافت مى شود.
- مس: باعث جلوگيرى از كاهش توده هاى استخوانى شده و در تنظيم روى هم موثر است.
- ويتامينK : در خانم هاى بعد از سنين يائسگى لازم است كه باعث جلوگيرى از كاهش كلسيم و همچنين باعث افزايش تراكم استخوان مى شود.
- سيليكون: ماده اى است كه باعث افزايش تراكم مواد معدنى در استخوان مى شود.
- استرونتيوم: باعث كاهش دردهاى استخوان ها و افزايش توده هاى استخوانى مى شود.
ديگر مواد غذايى مفيد در پيشگيرى از پوكى استخوان عبارتند از:
حبوبات، جو، ميوه هاى تازه، آناناس، سيب، گلابى، انگور، كشمش، خرما، هلو، سبزيجات تازه، سبزيجات با برگ سبز، كلم بروكلى، كلم، آواكادو، اسفناج، مارچوبه، پياز، جعفرى، انواع سويا، لبنيات كم چرب، ماهى و غذاهاى دريايى، تخم مرغ، عسل، سير، فلفل سياه، زنجبيل و آب ميوه هايى مثل آب سيب، آب هويج، شربت ليمو و آب آناناس.
لينک روزنامه: http://www.sharghnewspaper.com/841206/html/sport2.htm
